استاندارد های سنگ ورقه ای ما

استاندار های سنگ ورقه ای ما

انطباق مشخصات واستانداردها

یکی از پوشش های مناسب در ساختمان که استفاده ازآن روز به روزبیشتر می شود ،سنگ است لذا متخصصین امر ساخت وساز دلایل مناسب بودن سنگ را در نمای ساختمان در چند مورد خلاصه کرده اند که عبارتند از :

1-عدم تغییر رنگ و جذب گرد و غبار
2-مقاومت در برابر رطوبت
3- تنوع در رنگ و جنس
4- اجرای سریع و آسان و تمیز
5- عایق حرارت و بی نیاز از زیر سازی
6- قابلیت اجرا بر روی کلیه سطوح
7-قابلیت ترمیم آسان
8-انعطاف پذیری و قابلیت فرم پذیری مناسب بر روی کلیه سطوح
9-ایده ال برای دکوراسیون نمای داخل و خارج ساختمان ها ، مغازه ها ،کافی شاپ ها و رستوران ها .
10-فراوانی و در دسترس بودن
11- امکان به وجود آوردن شکل های مورد نظر (دستی و ماشینی )
12-عمر زیاد (در صورت استفاده مناسب)
13-هزینه حفظ و نگهداری نسبتاً کم آن انتخاب ابعاد و جنس سنگ ،بستگی به محل استفاده آن دارد. سنگ هایی که در نمای خارجی مصرف می شود باید در مقابل عوامل جوی مانند تابش خورشید،باران ،گاز های موجود در هوا و … مقاوم باشند . در نما سازی از نوع سنگ ممکن است فقط از یک نوع سنگ استفاده شود ویا آنکه از چندین سنگ متنوع استفاده شود . با یک طراحی خوب و هماهنگ کردن سنگ ها یا یکدیگر می توان نماهای سنگی بسیار زیبایی در ساختمان به وجود آورد . همچنین همواره باید به این مطلب توجه کرد که استفاده از سنگ ها ی پر دوام و با مقاومت بالا در برابر یخ زدگی و شرایط نا مساعد جوی و محیطی (نور خورشید ،آب و رطوبت ) با بافت و شکل مطلوب ،بدون ترک خوردگی و خلل و فرج وصرفه اقتصادی را نباید از یاد برد.

مشخصات کلی انتخاب سنگ برای مصارف ساختمانی

1- بافت سنگ باید ساختمانی سالم داشته باشد ، یعنی بدون شیار ،ترک و رگه های سست باشد (کرمو نباشد )
2- بدون هر گونه خلل و فرج باشد .
3- پوسیدگی نداشته باشد .
4- یکدست ،یکنواخت و ممکن باشد .
5- سنگ ساختمانی شاید آب زیاد جذب کند ، لذا نباید :
الف – در آب متلاشی یا حل شود.
ب – تمام یا قسمتی از آن بیش از 8 درصد وزن خود آب بمکد.
6-سنگ ساختمانی نباید آلوده به مواد طبیعی و مصنوعی باشد .
7- سنگ باید شرایط فیزیکی و شیمیایی محیط را تحمیل کند لذا باید :
الف – در برابر باد ،یخبندان ،تغییرات دما ودر صورت وجود جریان آب در مقابل آن و کلیه عوامل فرسایش مقاومت کند .
ب – در برابر محیط های شیمیایی ، اسیدی و قلیایی و همچنین عمل آبکافت و اکسید اسیون مقاومت کند .
8- مقاومت فشاری برای قطعات باربر نباید کمتر از 150 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد .
9- در مقابل سایش مقاوم باشد.

سنگهایی كه در ساختمان مصرف می‌شوند به یكی از صورتهای طبیعی مانند قلوه‌سنگ، بادبر و خرد شده( مانند شن و ماسه )هستند. در این بخش واژه‌های مربوط به سنگهای طبیعی و كار شده منطبق با نشریه شماره 90 دفتر تدوین ضوابط و معیارهای فنی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور می‌باشد و سنگهای خرد شده به طور جداگانه مورد بحث قرار خواهد گرفت.
منشاء سنگهای ساختمانی ممكن است آذرین، ته نشسته یا دگرگون باشد. از نظر تركیب شیمیایی بیشتر سنگها را می‌توان به سه دسته سیلیسی، سیلیكاتی و آهكی گروه‌بندی نمود.
شكل نهایی سنگها در موقع مصرف یا به حالت طبیعی است یا به صورت كار شده، همچنین سنگهای ساختمانی ممكن است باربر یا تزئینی باشند، در پاره‌ای موارد سنگها نقش باربر و تزئینی را توأماً ایفا می‌نمایند.

انطباق با مشخصات و استانداردها

سنگهای مصرفی در هر پروژه باید از نظر ویژگیهای فیزیكی، شیمیایی و مكانیكی، اندازه، ضخامت، رنگ و دیگر مشخصه‌های ظاهری با آنچه در نقشه‌ها، دستور كارها، مشخصات فنی خصوصی و سایر مدارك پیمان ذكر شده است، منطبق باشد. نمونه سنگهای بنایی و نما باید قبلاً به تصویب دستگاه نظارت برسد.
ویژگیهای فیزیكی، شیمیایی و مكانیكی سنگها و روشهای آزمایش آنها باید مطابق استانداردهای ایرانی زیر باشد:

ـ استاندارد شماره 449 : ”روش آزمایش مقاومت مصالح سنگی در مقابل عوامل جوی“
ـ استاندارد شماره 578 : ”روشهای تعیین میزان جذب آب و تاب مصالح سنگی در برابر یخبندان“
ـ استاندارد شماره 617 : ”روشهای تعیین تاب گسیختگی فشاری و خمشی مصالح سنگی“
ـ استاندارد شماره 618 : ”بلوكهای سنگهای طبیعی برای برش به منظور استفاده در نما، كف و تزئینات“
ـ استاندارد شماره 619 : ”روشهای آزمون تاب سایشی سنگ كه روی آن رفت و آمد می‌شود“.
ـ استاندارد شماره 665 : ”روش تعیین تاب فشاری مصالح سنگی“

ـ هر استاندارد ایرانی دیگری كه تا زمان انعقاد پیمان در باره سنگ تدوین یا تجدید نظر شود.
تا زمانی كه استاندارد ایرانی در پاره‌ای موارد تدوین نشده باشد در درجه اول استانداردهای”سازمان بین‌المللی استاندارد ISO “ معتبر خواهد بود و در صورت نبودن استاندارد بین‌المللی به ترتیب استانداردهای اتحاد شوروی سابق GOST ، آلمانی DIN ، بریتانیایی BS و آمریكایی ASTM ملاك عمل قرار خواهد گرفت.

ویژگیها و حداقل حدود قابل قبول

سنگهای مصرفی باید از نظر بافت و ظاهر، یكنواخت و بدون ترك بوده و عاری از رگه‌های خاكی، مارنی، میكایی، الیوین، پیریت، تركیبات سولفاتی و سولفیدی [حداكثر SO3 به (1%) وزنی محدود می‌گردد] و سایر موادی باشد كه در اثر عوامل جوی و هوازدگی خراب می‌شوند و به استحكام سنگها لطمه می‌زنند. تاب فشاری سنگها برای كارهای بنایی باربر نباید كمتر از اندازه مشخص شده در نقشه‌ها و مشخصات بوده و در هر حال نباید كمتر از 15 مگاپاسكال (هر Mpa ، حدود 10 كیلوگرم بر سانتیمتر مربع) باشد. سنگهای مصرفی در اقلیمهای سرد باید در برابر یخبندان پایدار بوده و ضوابط مندرج در مشخصات و استانداردهای مربوطه را پاسخگو باشند.
جذب آب، میزان حل شدن در آب، تخلخل، پایداری در برابر هوازدگی (اثر گازهای O2 ، CO2 ، COSO3 ، SO2 ، بخار آب، وزش باد، پرتوهای خورشیدی و مانند اینها)، اسیدها و قلیاها در مواردی كه سنگها در معرض عوامل گوناگون قرار می‌گیرند، باید با استانداردهای مربوطه تطابق نماید. سختی، مدول الاستیسیته، نرم شدن سنگها در آب و كاهش تاب آنها پس از آزمایش یخزدگی نیز در محاسبات استاتیك باید مد نظر قرار گیرد. در كفهای پر آمد و شد و پله‌ها پایداری سنگ در برابر سایش و ضربه باید با مورد مصرف آن متناسب باشد.
در مورد سنگهای نما ضریب انبساط حرارتی كانیهای مختلف سنگ و همچنین ملات پشت آن باید در یك حدود باشد تا از خرد شدن سنگ و جدا شدن آن از ملات جلوگیری به عمل آید. میزان رنگ‌پریدگی سنگهای تزئینی نمای خارجی ساختمان در اثر آفتاب و هوازدگی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است كه باید مورد توجه قرار گیرد.
جذب آب سنگهای ساختمانی حداكثر (5%) و ضریب نرم شدن سنگ در آب، در مورد سنگهای باربر و نما دست كم (70%) است. جذب آب مجاز در استاندارد ایرانی برای سنگهای آهكی متراكم (15%)، سنگهای آهكی متخلخل (25%) و در مورد توفها (30%) ذكر شده است.
سطوح نمای سنگ باید یكنواخت و به بهترین وجه كلنگی، تیشه‌ای، چكشی یا صیقلی شود به نحوی كه رگه‌ها و نقش طبیعی آن به خوبی مشخص باشد.
حداقل ریشه در سنگهای لاشه سرتاسری (یا عمقی) در صورتی كه ضخامت دیوار اجازه دهد 500 میلیمتر، در سنگهای كله 400 میلیمتر و در سنگهای راسته به اندازه ارتفاع سنگ خواهد بود. ارتفاع سنگ ریشه‌دار در نما نباید از عرض و ریشه آن بیشتر باشد. حداقل عرض و ارتفاع سنگ بادبر در نما به ترتیب باید 200 و 150 میلیمتر و حداكثر بار سنگ 40 میلیمتر باشد. در مورد سنگ بادبر سرتراش و بادكوبه‌ای باید حداقل ارتفاع هر سنگ 180 میلیمتر، حداقل تراش سطوح زیری و بالایی سنگ 150 میلیمتر و سطوح جانبی آن 80 میلیمتر و حداكثر بار آن 15 میلیمتر باشد. در مورد سنگهای تمام تراش باید كلیه سطوح سنگ با قلم تراشیده و تیشه‌داری شود به نحوی كه مسطح و بدون اعوجاج و حداكثر بار آن 2 میلیمتر باشد.
سطوح و خطوط مرئی سنگ نباید لب‌پریدگی داشته باشد و شكل سنگها باید طوری باشد كه از شكل دیوار تبعیت كند. حداقل ضخامت سنگهای نمای ریشه‌دار، پله، جدول و مانند اینها 150 میلیمتر است. حداقل ضخامت سنگهای پلاك مصرفی در كف پله و درپوش 40 میلیمتر، پلاك كفپوش 30 میلیمتر، پلاك نما 20 میلیمتر و برای سنگهای قرنیز دور اطاقها 10 میلیمتر می‌باشد.
سنگ باید متراكم و دارای ساخت و بافت یكنواخت بوده و از بلورهای ریز تشكیل شده باشد و درجه خلوص آن حتی‌المقدور زیاد باشد. حداقل تاب فشاری گرانیتها 1000، مرمرهای سفید و خاكستری 800 ، مرمرهای رنگین 600 ، سنگهای آهكی متراكم 200، سنگهای آهكی متخلخل و توفها 50 كیلوگرم بر سانتیمتر مربع استاندارد شده است.
مصرف سنگهای غیر استاندارد در صورتی مجاز است كه در مشخصات و نقشه‌ها ذكر شده و نمونه آنها قبلاً به تصویب دستگاه نظارت برسد. مصرف مصالح سنگی كهنه در صورتی كه مطابق مشخصات بوده و كاملاً تمیز شده باشد بدون اشكال است، ولی بهتر است در پشت كار و به همراه مصالح تمیز به كار گرفته شود.

لازم بذکر است ماسه سنگ طبیعی کوهکن دارای مقاومت فشاری حدود 1000 کیلوگرم بر سانتی متر مربع (درحد گرانیت) بوده و بدلیل بافت متراکم و بدون رگه ،مقاومت بسیار بالایی در برابر یخزدگی و یخگشایی متناوب (با میزان افت وزنی تنها 0.4درصد (تقریبا نزدیک به صفر))بوده و با این بافت متراکم ،درصد جذب آب به 2.8درصد محدود شده و با گذراندن تمام آزمایشات اجباری سازمان صنعت ،معدن وتجارت موفق به اخذ پروانه بهره برداری به شماره 33363 گردیده است .